Bende van Vier (1973-1976)
Na 1973 wisten de radicalen rond Jiang Qing hun positie ten opzichte van de gematigden rond Zhou Enlai te versterken. De radicalen steunden vooral op de kaders die door hun politiek activisme in de Culturele Revolutie carrière hadden gemaakt.
In 1974 steunden zij een anti-Confucius campagne, die er in feite op gericht was om kritiek op Deng en Zhou te leveren. De radicalen wilden het gedachtegoed van de Culturele Revolutie levend houden. In hun economische beleid propageerden zij modellen (Dazhai in de landbouw, Daqing in de industrie) die door iedereen nagevolgd moesten worden. In de cultuur pleitten zij voor proletarische zuiverheid, hetgeen zich onder meer vertaalde in sloganachtige literatuur en modelopera’s.
De meer pragmatische Zhou en Deng, voor wie het socialisme zich vooral bewees door economische vooruitgang, zaten echter niet stil. In 1975 lanceerde Zhou het programma der ‘Vier Moderniseringen‘ (landbouw, industrie, defensie en wetenschap/ technologie). Van een snelle uitvoering hiervan kwam echter niets terecht. De premier overleed in januari 1976 en miljoenen Chinezen grepen de jaarlijkse dodenherdenking in april aan om hun aanhankelijkheid jegens Zhou en hun afkeer van de radicalen te betuigen. De laatsten wezen Deng als instigator van deze betogingen aan en bewerkstelligden zijn tweede val.
De gebeurtenissen volgden elkaar nu snel op. In september overleed ook Mao Zedong, de Grote Roerganger. Hiermee verloren de radicalen hun belangrijkste legitimatiebron. Gematigden, hervormingsgezinden en conservatieven in de top van partij en leger sloten de rijen en de radicalen werden gearresteerd.
Jiang Qing en haar drie belangrijkste medestanders kregen het etiket ‘Bende van Vier‘ opgeplakt en werden ervan beschuldigd een staatsgreep te hebben voorbereid. De tot dan toe redelijk onbekende Hua Guofeng werd als nieuwe partijleider en premier benoemd. De periode van de Culturele Revolutie was nu definitief afgesloten.
<- Staatsgreep en opening | Geschiedenis na 1949 | -> China onder Hua Guofeng